ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΛΥΜΑΤΩΝ

H ΕΥΔΑΠ, πάντα πρωτοπόρος στην προστασία του περιβάλλοντος, έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα επεξεργασίας λυμάτων στη Μεταμόρφωση Αττικής, στη νήσο Ψυττάλεια και στο Θριάσιο Πεδίο.

Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Μεταμόρφωσης (ΚΕΛΜ) λειτουργεί από το 1986. Αποτελεί την κυριότερη εγκατάσταση υποδοχής και επεξεργασίας οικιακών βοθρολυμάτων στο Νομό Αττικής, εξυπηρετώντας Δήμους και Κοινότητες που στερούνται αποχετευτικού δικτύου. Με τη λειτουργία του απαλείφθηκαν οι ανεξέλεγκτες εκκενώσεις λυμάτων, κυρίως σε ρέματα, με αποτέλεσμα την αναβάθμιση και προστασία του περιβάλλοντος. Η εγκατάσταση έχει δυναμικότητα επεξεργασίας 24.000 κ. μ. βοθρολυμάτων  και 20.000 κ.μ. αστικών λυμάτων ημερησίως. Με την πλήρη επεξεργασία  των λυμάτων, το παραγόμενο νερό είναι απαλλαγμένο από το ρυπαντικό φορτίο σε ποσοστό 90%-95% και καταλήγει στη θάλασσα του Σαρωνικού εντελώς ακίνδυνο για την ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Ψυττάλειας (ΚΕΛΨ) λειτουργεί από το 1994 και σήμερα είναι σε πλήρη λειτουργία. Η επεξεργασία λυμάτων στο ΚΕΛΨ περιλαμβάνει προεπεξεργασία, πρωτοβάθμια επεξεργασία και προχωρημένη δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία με απομάκρυνση αζώτου, επεξεργασία ιλύος και συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας.

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ΚΕΛ στην Ευρώπη και διεθνώς, με δυναμικότητα κάλυψης πληθυσμού 5.600.000 κατοίκων. Η μέση παροχή των εισερχόμενων λυμάτων  είναι της τάξεως των 730.000 κ.μ.  ημερησίως.

Η Α΄ Φάση έργων του ΚΕΛΨ λειτουργεί  από το 1994, η Β΄Φάση από το 2004, ενώ η Γ΄ και τελική Φάση έργων λειτουργεί από το 2007 με την κατασκευή της μονάδας θερμικής ξήρανσης της ιλύος.

Πώς επεξεργάζονται τα λύματα στο ΚΕΛ Ψυττάλειας;

• Η προεπεξεργασία αρχίζει στις εγκαταστάσεις του Ακροκεράμου, με απομάκρυνση των βαρέων στερεών, εσχάρωση, εξάμμωση και απόσμηση.
• Τα προεπεξεργασμένα λύματα μεταφέρονται με υποθαλάσσιους αγωγούς στην Ψυττάλεια.
• Στις δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης συλλέγεται η πρωτοβάθμια ιλύς.
• Με την προχωρημένη  δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία με το σύστημα της ενεργού ιλύος επιτυγχάνεται απομάκρυνση του οργανικού φορτίου και σημαντική ελάττωση του αζώτου.
• Ακολουθεί χώνευση, αφυδάτωση και θερμική ξήρανση  της ιλύος.
• Η επεξεργασμένη εκροή του ΚΕΛΨ διαχέεται  στον Σαρωνικό Κόλπο μέσω αγωγών βαθιάς διάχυσης, με μειωμένο το οργανικό φορτίο των λυμάτων κατά 93% περίπου και του αζώτου κατά 80%.

Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων του Θριασίου Πεδίου (ΚΕΛΘ) λειτουργεί από το 2012 και επεξεργάζεται τα λύματα της ευρύτερης περιοχής που είναι οι περιοχές: του Ασπροπύργου, της Ελευσίνας, της Μάνδρας και της Μαγούλας καθώς και οι γύρω από αυτές βιομηχανικές και βιοτεχνικές περιοχές. Με το έργο αυτό η ΕΥΔΑΠ, συμβάλλει στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος στην περιοχή του Θριασίου Πεδίου και στη σταδιακή εξυγίανση του Κόλπου της Ελευσίνας. Η εγκατάσταση έχει δυναμικότητα επεξεργασίας (στην πρώτη φάση) 21.000 κ.μ. λυμάτων ημερησίως. 

Πώς επεξεργάζονται τα λύματα στο ΚΕΛ Θριασίου;

Τα στάδια επεξεργασίας των λυμάτων στο ΚΕΛ Θριασίου  κατά σειρά είναι:

• Η προεπεξεργασία (εσχάρωση, εξάμμωση) για την απομάκρυνση των στερεών και της άμμου.
• Η πρωτοβάθμια καθίζηση όπου διαχωρίζεται και συλλέγεται η πρωτοβάθμια ιλύς.
• Η βιολογική επεξεργασία με την μέθοδο της ενεργού ιλύος (νιτροποίηση, βιολογική απομάκρυνση αζώτου και φωσφόρου), με δυνατότητα ενίσχυσης της απομάκρυνσης φωσφόρου με την προσθήκη χημικών.
• Η χώνευση και  αφυδάτωση  της  συνολικά παραγόμενη ιλύος η οποία μεταφέρεται στη συνέχεια για θερμική ξήρανση στο ΚΕΛ Ψυττάλειας.
• Η διύλιση σε αμμόφιλτρα για τελικό φιλτράρισμα των επεξεργασμένων λυμάτων.
• Και τέλος  η απολύμανση των επεξεργασμένων λυμάτων πριν τη διάθεσή τους στη θάλασσα, μέσω υποθαλάσσιου αγωγού, με απομάκρυνση του ρυπαντικού τους φορτίου σε ποσοστό πάνω από 95%.

Σχεδιασμός και Υλοποίηση νέων Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων στο Θριάσιο Πεδίο και την Ανατολική Αττική.

Η ΕΥΔΑΠ επεκτείνοντας τις δραστηριότητές της στο Θριάσιο Πεδίο, ολοκλήρωσε την κατασκευή του έργου «Βασικοί Συλλεκτήρες και Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας και Διάθεσης Λυμάτων στο Θριάσιο Πεδίο», που περιλαμβάνει την κατασκευή 30 περίπου χλμ. συλλεκτήρων αποχέτευσης στις περιοχές του Θριασίου και την κατασκευή του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στην ευαίσθητη αυτή περιοχή. Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε κατά 45% από το Ταμείο Συνοχής, κατά 15% από εθνικούς πόρους και κατά 40% από την ΕΥΔΑΠ. Παράλληλα, από την Περιφέρεια κατασκευάστηκαν οι αγωγοί του δευτερεύοντος δικτύου αποχέτευσης στις παραπάνω περιοχές.

Το έργο σήμερα είναι σε λειτουργία. To ποσοστό δε, των εξυπηρετούμενων  κατοίκων  βαίνει συνεχώς αυξανόμενο, καθώς από τους Δήμους κατασκευάζονται συνδέσεις ακινήτων στο δίκτυο, ενώ παράλληλα κατασκευάζονται συνδέσεις ακινήτων και από την ΕΥΔΑΠ μέσω δύο εργολαβιών που είναι σε εξέλιξη.Τα έργα αποχέτευσης, επεξεργασίας και διάθεσης των λυμάτων του Θριασίου Πεδίου εξυπηρετούν  τα οικιστικά κέντρα: Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Μάνδρας και Μαγούλας της Δυτικής Αττικής (Δήμοι: Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Μάνδρας-Ειδυλλίας), καθώς και τις βιομηχανικές και βιοτεχνικές περιοχές.

Τα παραπάνω έργα έγιναν αποσκοπώντας στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος, στη σταδιακή εξυγίανση του κόλπου της Ελευσίνας και την αποκατάσταση εν τέλει της ισορροπίας του οικοσυστήματος στη θάλασσα της Ελευσίνας, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και στην προστασία της δημόσιας υγείας, στη συμβολή γενικότερα στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής. Με την ολοκλήρωση των έργων υλοποιήθηκε ακόμη ένας από τους στρατηγικούς στόχους της ΕΥΔΑΠ για την ολοκληρωμένη διαχείριση των λυμάτων της Αττικής.

Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ έχει εντάξει την υλοποίηση έργων αποχέτευσης στην Ανατολική Αττική στους επιχειρησιακούς της στόχους, ύψους 700 εκ ευρώ, με γνώμονα την οριστική λύση στο πρόβλημα διάθεσης των αστικών λυμάτων της περιοχής, διασφαλίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος, την αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Τα επόμενα χρόνια πρόκειται να ολοκληρωθούν έργα αποχέτευσης και κατασκευής νέων δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων μήκους περίπου 1250 χιλιομέτρων, τα οποία θα εκτείνονται από το Μαραθώνα μέχρι την Παλλήνη και τον Δήμο Σαρωνικού.

Ο σχεδιασμός της ΕΥΔΑΠ για τα σημαντικά αυτά αποχετευτικά έργα στοχεύει στην ολοκληρωμένη διαχείριση των λυμάτων της περιοχής με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων εκροών για τη διασφάλιση του μέγιστου περιβαλλοντικού οφέλους.

Προς την κατεύθυνση αυτή, τα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων Ραφήνας-Πικερμίου-Σπάτων-Αρτέμιδας και Μαραθώνα που πρόκειται να κατασκευασθούν έχουν σχεδιασθεί για να λειτουργήσουν με τεχνολογία αιχμής, διασφαλίζοντας τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων εκροών, σε πλήρη εναρμόνιση με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο επαναχρησιμοποίησης.

Επιπρόσθετα, στις εγκαταστάσεις του ΚΕΛ των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος θα λειτουργεί, ως αναπόσπαστο τμήμα του, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης με έκταση περίπου 23 στρέμματα. Η φιλοσοφία του σχεδιασμού του στοχεύει στην αισθητική και ποιοτική αναβάθμιση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων σε συνδυασμό με εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δράσεις, αναδεικνύοντάς το ως τοπόσημο στην περιοχή. Στο Κέντρο θα υλοποιούνται προγράμματα πιλοτικών εφαρμογών για την βέλτιστη αξιοποίηση του ανακτημένου νερού, ενέργειες ενημέρωσης και εκπαίδευσης περιβαλλοντικού χαρακτήρα καθώς και περιβαλλοντικές δράσεις.